Çin’in, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin ay başında Tayvan’a yaptığı ziyarete tepkisi sürerken, iki Amerikan gemisi, ilk kez Tayvan Boğazı’ndan geçiş yaptı. ABD bunun “rutin” olduğunu öne sürerken, Çin ise geçişi izlediklerini açıkladı.
Söz konusu geçiş, Pelosi’nin Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Ada’yı ziyaretinden bu yana Amerikan donanmasının Tayvan Boğazı’daki ilk seyir faaliyeti oldu. Amerikan Donanması’ndan yapılan açıklamada, “USS Antietam” ile “USS Chancellorsville” savaş gemilerinin, geniş yaparken hiçbir ülkeye ait olmayan uluslararası koridoru kullandığı ifade edildi. Pasifik 7. Filosu’nun açıklamasında, faaliyetin rutin bir geçiş olduğu aktarıldı. Washington ise, iki güdümlü füze kruvazörünün, uluslararası sulardan geçme özgürlüğünü kullandığını açıkladı.
Beyaz Saray Hint-Pasifik Koordinatörü Kurt Campbell, 12 Ağustos’ta, “ABD’nin gelecek haftalarda Tayvan Boğazı’ndan standart hava ve deniz geçişlerini sürdüreceğini” ifade etmişti.
Çin: İzliyoruz
Tayvan’ı Çin toprağı olarak gören Pekin, bu tür operasyonları provokasyon olarak niteliyor. Nitekim Çin ordusu, konuya ilişkin değerlendirmesinde, ABD donanmasına ait gemilerin Tayvan Boğazı’ndan geçişini takip ettiklerini duyurdu. Ordudan yapılan açıklamada, yüksek alarm durumunun korunduğu ve herhangi bir provokasyonu yenmeye hazır oldukları kaydedildi.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi, egemenlik ihtilafı bulunan Tayvan’ı ziyaret etmiş, bu da, Ada’yı kendi toprağının bir parçası olarak kabul eden Çin’in sert tepkisini çekmişti. Pekin ordusu, ziyaret sonrası Tayvan çevresinde bir hafta süren askeri tatbikatlar düzenlemiş, adeta abluka oluşturmuştu. Çin, tatbikatlarda gerçek silah ve mühimmat kullanmıştı.
Pekin, “tek Çin ilkesini” vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle birebir diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.