Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), önceki gün yayınladığı “Belirsiz Zamanlar, Huzursuz Hayatlar: Dönüşen Bir Dünyada Geleceğimizi Şekillendirmek” başlıklı 2022 İnsani Gelişme Raporu’nda, son iki yılda Kovid-19 pandemisi ile Ukrayna’daki savaş gibi krizlerin arka arkaya gelmesiyle, kapsamlı sosyal, ekonomik ve tehlikeli küresel değişimlerin dünya çapında milyarlarca insan için yıkıcı bir etki yarattığına dikkat çekildi.
Bir ulusun sağlık, eğitim ve yaşam standardını ölçen İnsani Gelişme Endeksi’nin (İGE) 32 yılda ilk kez 2 yıl üst üste küresel olarak düştüğünün tespit edildiği rapora göre, insani gelişmenin, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine yönelik ilerlemenin çoğunu tersine çevirerek 2016 seviyelerine geri döndü. Bu tersine dönüşün evrensel boyutta olduğu vurgulanan raporda, insani gelişim endeksi Türkiye de dahil olmak üzere ülkelerin yüzde 90’ından fazlasında 2020 ya da 2021 yılında geriledi. Türkiye endekste 48’inci sırada yer alırken, listenin zirvesinde 84 yıllık beklenen ömür, 16.5 yıllık eğitim süresi ve 66 bin dolarlık medyan gelirle İsviçre yer aldı. Listenin sonunda ise 55 yıllık ömür, 5.5 yıllık eğitim ve yıllık ortalama 768 dolarlık gelirle Güney Sudan bulunuyor.
Hoşnutsuz ve karamsar
Raporda, insanların geleceğin ne getireceği konusunda daha az emin olduğunu, bu nedenle günümüzün “belirsiz bir zaman” dilimi olduğu belirtildi. Kovid-19 pandemisinden önce bile, dünyadaki her 7 kişiden 6’sının hayatlarının birçok yönü hakkında güvensiz hissettiği bildirildi. Hissedilen güvensizlik, düşük ve orta İGE ülkelerinde daha yüksek olmakla birlikte, belirsizlik duygularındaki en büyük artışlardan bazılarının İGE’nin çok yüksek olduğu ülkelerde görülmesi dikkat çekti. Savaşlar, salgın hastalıklar, iklim değişikliğiyle görülen aşırı doğa olaylarının, cinsiyetler arası eşitsizlik ve ırkçılık gibi etkenlerin dünyanın her yerinde güvensizlik, hoşnutsuzluk ve karamsarlık görülmesine yol açtığı belirtildi.